The Surge mở màn bằng cảnh một anh chàng tên Warren bước ra từ tàu hỏa, một cảnh game khiến người chơi nghĩ ngay đến Half-Life 2. Anh đến đăng ký xin việc tại tập đoàn khổng lồ CREO, để được điều khiển một con robot khổng lồ, với nỗ lực tái thiết trái đất sau một thảm họa môi trường. Đến khi người chơi được điều khiển camera, xoay vài vòng để nhìn rõ nhân vật, chúng ta mới biết được plot twist của nhân vật này: Anh chàng đang ngồi xe lăn.
Mặc dù những phút đầu, The Surge cố gắng khiến người chơi hồi tưởng tới Half-Life hay System Shock 2, thì toàn bộ tựa game lại có phong cách chẳng khác gì Dark Souls. Ngay sau khi rời khỏi Phòng điều hành trong game, nâng cấp vài chỉ số của bộ giáp, người chơi bắt đầu tiến vào bãi rác, nơi những con robot lẩn khuất khắp mọi nơi và tấn công một cách khó lòng có thể chính xác hơn. Về phần người chơi, mọi hành động đều tốn sức: Tấn công, né tránh, đỡ đòn. Thanh stamina có chức năng chẳng khác tý gì Dark Souls, Nioh hay Bloodborne cả.
Mỗi lần chơi, bạn sẽ đối mặt với hai kết quả, hoặc là tìm ra một con đường ngắn đến căn phòng an toàn tiếp theo, nhưng hầu hết thời gian điều đó không xảy ra, mà thay vào đó là một con trùm khổng lồ đánh người chơi ra bã, khiến họ mất hết đống Scrap, đơn vị tương đồng với Souls, mỗi lần họ gục ngã.